Το μικρό νησάκι, στα νερά της Παμβώτιδας, είναι πραγματικά ένα μικρό, πλωτό Άγιο Όρος. Όλα ξεκίνησαν στα τέλη του 13ου αιώνα, όταν ο Μιχαήλ, μέλος της ξακουστής βυζαντινής οικογένειας των Φιλανθρωπηνών, ίδρυσε ή ανακαίνισε το καθολικό της μονής του Αγίου Νικολάου. Το παράδειγμά του μιμήθηκε, την ίδια εποχή, η ισχυρή επίσης βυζαντινή οικογένεια των Στρατηγόπουλων, και ίδρυσε δεύτερο μοναστήρι αφιερωμένο στον άγιο Νικόλαο. Σιγά-σιγά, τα μοναστήρια πλήθυναν και το Νησί των Ιωαννίνων μετατράπηκε σε κέντρο μοναχισμού.

Στις αρχές του 19ου αιώνα τα μοναστήρια του Νησιού είχαν πια παρακμάσει και μετατραπεί σε τόπο διαμονής φυλακισμένων. Σ’ ένα από αυτά κλείστηκε ο Αλή Πασάς, ο αφέντης των Ιωαννίνων, οι απεσταλμένοι του σουλτάνου όμως κατάφεραν να τον ξετρυπώσουν και να τον σκοτώσουν. Σήμερα, η μοναστική ζωή στο νησί έχει σβήσει, τα μοναστήρια όμως διατηρούν την ανάμνησή της, με την αυστηρή πέτρινη όψη τους και τις λαμπρές, πολύχρωμες μορφές αγίων στους τοίχους των ναών τους.